Nghề nuôi cua ở ĐBSCL đã được hình thành và phát triển từ những năm 1990 tại các tỉnh như: Cà Mau, Long An, Trà Vinh, Bạc Liêu, Kiên Giang. Theo thống kê của Viện Kinh tế và Quy hoạch, diện tích nuôi cua tại ĐBSCL trong năm 2021 là 464.299 ha, sản lượng 72.427 tấn. Giá trị con cua được nâng tầm và người tiêu dùng ưa chuộng đã giúp nhiều hộ nuôi cua làm giàu trên quê hương.
Cua Cà Mau cần tìm kiếm thêm thị trường mới để giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc
Nhận diện thách thức
Cà Mau được xem là “thủ phủ” của cua biển cả nước với diện tích trên 250.000 ha, sản lượng 25.000 tấn/năm. Cua biển Cà Mau được xếp là ngành hàng chủ lực của tỉnh cực Nam Tổ quốc, mỗi năm mang về nguồn thu trên 10.000 tỉ đồng, chỉ sau con tôm.
Theo nhận định của nhiều thực khách, cua Cà Mau được đánh giá ngon nhất cả nước bởi thịt ngon, ngọt, gạch nhiều… vì được nuôi dưỡng dưới những tán rừng ngập mặn bạt ngàn và điều kiện thổ nhưỡng thuận lợi. Nuôi xen canh cua trong vuông tôm đã giúp nhiều hộ dân ở Cà Mau nói riêng và các tỉnh, thành ĐBSCL nói chung nâng cao nguồn thu nhập, cải thiện cuộc sống.
Tuy nhiên, những năm gần đây, người nuôi cua tại tỉnh Cà Mau nói riêng, khu vực ĐBSCL nói chung đang đối diện những thách thức mang tính sống còn như: cua chết trên diện rộng do ký sinh trùng giáp xác chân tơ; giá cả bấp bênh vì phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc; thương hiệu cua bị “mạo danh” hoặc một số người sử dụng dây trói cua rất to nhằm tăng trọng lượng dẫn đến mất niềm tin của người tiêu dùng…
Lão nông Nguyễn Văn Hài (ngụ huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau) cho hay nếu không có giải pháp tháo gỡ khó khăn kịp thời thì con cua Cà Mau sẽ còn gặp khó trong thời gian dài. “Thị trường Trung Quốc tiêu thụ khoảng 80% lượng cua của tỉnh, số còn lại được bán trong nước. Khi Trung Quốc ngừng thông quan, ngay lập tức giá cua sẽ giảm, thậm chí một số thương lái còn ngưng thu mua” – ông Hài trăn trở.
Tương tự, ông Nguyễn Văn Quận, người có hơn 20 năm gắn bó nghề nuôi cua xen canh trong vuông tôm tại Cà Mau, cho hay nông dân mất khoảng 6 tháng mới có thể thu hoạch cua sau khi thả giống. “Tháng 6 âm lịch hằng năm, tôi thả khoảng 10.000 con cua giống để bán được giá cao vào dịp Tết. Cua giống khi thả có kích thước nhỏ, chỉ bằng hạt tiêu nên số lượng hao hụt rất nhiều, những con sống sót sẽ tự tìm kiếm thức ăn trong quá trình phát triển. Nuôi theo cách này tuy năng suất cua không cao nhưng do đa canh nên người dân cũng có nguồn thu nhập khá” – ông Quận nói.
Để giảm hao hụt, nhiều hộ nuôi dùng lưới mành khoanh một khoảng nhỏ trên vuông tôm rồi thả cua giống vào, cho ăn khoảng 10 ngày. Khi cua đã quen với môi trường nước, mạnh hơn thì được người nuôi thả lan ra ngoài.
Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, đánh giá nghề nuôi cua đã mang lại nguồn thu nhập khá cho người dân địa phương. Tuy đạt nhiều kết quả ấn tượng nhưng nhìn chung, ngành nuôi cua của tỉnh vẫn chưa phát huy hết các tiềm năng, lợi thế… “Để phát triển ngành hàng cua cần phải có chiến lược bài bản. Cụ thể, cần tập trung nâng cao sản lượng, chất lượng con giống cũng như tạo ra nhiều sản phẩm chế biến từ cua để người tiêu dùng có đa dạng sự lựa chọn” – ông Sử nêu.
